Tajga- strażniczka klimatu ziemi

Ponad połowa liściastych i iglastych drzew świata znajduje się w lasach, które dla wielu z nas pozostają tajemnicą. Są nie tylko domem dla wielu gatunków roślin i zwierząt, lecz przede wszystkim pełnią rolę płuc naszej planety . Nawet dziś pozostają zagadką i stanowią krajobraz, który potrafi funkcjonować i odnawiać się w zadziwiający sposób. Całkowita powierzchnia lasów ziemi w stosunku do powierzchni lądów wynosi obecnie około 30,6% . Największymi i najważniejszymi przedstawicielami tego typu krajobrazu są tajga i wilgotne lasy równikowe . Pierwsza z tych formacji roślinnych jest bolearnym lasem szpikowym, rozciągającym się od Rosji Wschodniej, obejmując znaczący odsetek powierzchni Syberii, poprzez Półwysep Skandynawski i północno- wschodnia część Niziny Wschodnioeuropejskiej, aż po Amerykę Północną, w tym głównie Kanadę i Alaskę. Las ten skupia 750 miliardów drzew i gromadzi ponad 40% światowego węgla, co czyni go jednym z najważniejszych elementów w walce ze zmianami klimatycznymi na ziemi.
Tajga to jeden z najpotężniejszych i zarazem najsurowszych klimatycznie lasów na świecie. Między innymi z tego powodu jest ona terenem bardzo słabo zaludnionym . Jej największe bogactwo stanowi drewno . To właśnie z tych obszarów pozyskuje się większość surowca wykorzystywanego w fabrykach papieru. Pomimo tego, większość tych terenów zachowuje swój pierwotny stan. Co więcej, zauważono nawet, iż stopniowo zmniejsza się tutaj ilość emitowanych do atmosfery szkodliwych gazów, co pomaga zachować drzewom dobrą zdrowotność.

Skład gatunkowy drzewostanu

Zdecydowaną większość powierzchni tej formacji roślinnej zajmują drzewa iglaste, rosnące zazwyczaj w głębi lasów. Gatunki liściaste możemy spotkać przeważnie na ich obrzeżach i terenach, gdzie klimat jest zauważalnie łagodniejszy. Europejska część tajgi charakteryzuje się umiarkowanym zróżnicowaniem gatunków drzew i roślin. Dzieje się tak, ponieważ wschodnią i środkową część tego obszaru zajmuje tzw. strefa przejściowa pomiędzy tajgą a lasotundrą i tundrą, która rozciąga się od południowej Szwecji, przez nadbałtyckie kraje, aż po góry Ural. Jej południowy krajobraz charakteryzują lasy liściaste, zaś na północnym przeważają iglaste.
Tajga euroazjatycka obejmuje odcinek 9 tys. km, biegnący w kierunku wschodnim od Półwyspu Skandynawskiego do Pacyfiku. Lato w tej części jest ciepłe i raczej krótkie, a zima mroźna z obfitymi opadami śniegu. Gleby przez większość roku pokrywa wieczna zmarzlina , która latem rozmarza do głębokości maksymalnej 1 m. W chłodniejszych częściach tajgi (Syberia, Alaska) zróżnicowanie gatunków jest niewielkie. Wśród roślin rosnących na jej obszarze dominują drzewa iglaste, do których zaliczamy m.in. modrzewia dahurskiego , limbę syberyjską , jodłę syberyjską , sosnę pospolitą oraz świerk syberyjski . Drzewa te posiadają wąskie, sięgające kilkudziesięciu metrów wysokości korony, zapobiegające łamaniu się gałęzi pod ciężarem zalegającego śniegu. Poza tym, taki układ koron pozwala na dobre wykorzystanie padających pod ostrym kątem promieni słonecznych.

Klimat i gleby

Z powodu położenia tajgi w strefie umiarkowanie chłodnej, jej klimat jest przez większość roku zimny . Średnia temperatura roczna na tych terenach waha się od +5 do – 5°C. Latem temperatura nie przekracza tutaj 20°C, zaś zimą sięga nawet – 50. Większość opadów tajgi ma formę śniegu . Okres wegetacji w tutejszych lasach jest bardzo krótki (około 3 miesiące), jednak rośliny rozwijają się dosyć gwałtownie dzięki długim letnim dniom i dużej wilgotności gleby w tym czasie. Zamarznięta ziemia utrudnia infiltrację wody do podłoża, co sprzyja powstawaniu bagien na terenie tajgi. Te cechy klimatu sprawiają, iż są to obszary nie sprzyjające osadnictwu.
Gleby tej części globu możemy podzielić na dwa rodzaje: marzłociowe z płytko zalegającą wieczną zmarzliną oraz bezmarzłociowe , w których położona jest ona głębiej.